Sau sinh, những khó khăn, áp lực trong quá trình nuôi con, cùng sự thay đổi lớn cả về cơ thể và cuộc sống khiến nhiều người mẹ rơi vào trạng thái stress, căng thẳng, mệt mỏi. Stress sau sinh không chỉ ảnh hưởng rất lớn tới sức khỏe tinh thần của mẹ, mà tác động tiêu cực tới sự phát triển của em bé.
Stress sau sinh – Nỗi niềm chung của nhiều bà mẹ
Rất nhiều người mẹ dù đã chuẩn bị kỹ càng cả về tâm lý và kiến thức làm mẹ ngay từ khi mang bầu. Thế nhưng sau khi sinh họ cũng khó tránh được cảm giác mệt mỏi, căng thẳng, áp lực… đặc biệt là với những người lần đầu làm mẹ.
Có nhiều yếu tố gây ra sự căng thẳng cho người mẹ, trong đó thường gặp nhất là:
- Những xáo trộn trong cuộc sống khi gia đình đón nhận thành viên mới.
- Việc chăm sóc em bé sơ sinh không hề đơn giản, khiến nhiều mẹ bối rối, chưa thể tự điều chỉnh.
- Những người mẹ sau sinh thường xuyên không được ngủ đủ giấc do phải chăm sóc cho con.
- Tình trạng con quấy khóc, con không bú mẹ, con bị ốm hoặc gặp vấn đề về sức khỏe khiến mẹ lo lắng, căng thẳng…
- Một số người mẹ không nhận được sự quan tâm đúng mức từ người thân, gia đình hoặc phải chăm sóc con một mình mà không có sự hỗ trợ…
- Những thay đổi của cơ thể, sự rối loạn hormone sau sinh cũng có thể là nguyên nhân khiến những người mẹ trở nên nhạy cảm hơn, dễ bị xúc động, căng thẳng…
Ngày nay, stress sau sinh thực sự trở thành vấn đề chung của rất nhiều người mẹ. Số liệu thống kê cho thấy rằng, trên thế giới tỉ lệ phụ nữ bị trầm cảm sau sinh là khoảng 10 – 20%. Tuy nhiên, những người mẹ có các triệu chứng stress nhưng đến ngưỡng trầm cảm lại rất cao, chiếm tới 70 – 80%. Nếu không được hỗ trợ đúng cách thì họ rất có thể sẽ bị trầm cảm sau sinh.
Stress sau sinh không chỉ ảnh hưởng sâu sắc tới sức khỏe tinh thần của người mẹ, mà nó còn có thể tác động đến sự phát triển của em bé. Bởi khi người mẹ bị stress rất khó có thể tập trung và thực hiện tốt việc chăm sóc cho con. Chính vì thế cần phải khắc phục tình trạng này càng sớm càng tốt.
Những biểu hiện của stress sau sinh
Stress sau sinh gây ra nhiều hệ lụy tiêu cực cho cả mẹ và bé, do đó tình trạng này cần được phát hiện sớm để có biện pháp khắc phục phù hợp. Stress sau sinh có thể nhận biết thông qua một số biểu hiện thường gặp sau đây:
Thường xuyên cảm thấy lo lắng, bất an
Những người mẹ mới sinh thường hay có cảm giác lo lắng nhiều hơn bình thường. Ban đầu đó là những mối lo ngại về bất cứ thay đổi khác thường của con, hay những băn khoăn về vấn đề phục hồi sức khỏe, sắc đẹp. Đôi khi đó là nỗi lo thường trực phải làm sao để con bú no, ngủ ngon giấc, không quấy khóc…
Nhưng khi những lo lắng này tăng dần lên và trở thành nỗi ám ảnh, khiến mẹ liên tục thấy bất an, không thể dừng những suy nghĩ tiêu cực.. thì đó là dấu hiệu rất rõ rệt của stress sau sinh.
Mẹ thường xuyên lo lắng, bất an có thể là biểu hiện stress sau sinh
Suy nhược cơ thể
Tình trạng stress sau sinh khiến sản phụ rơi vào trạng thái bất an, mệt mỏi, khó ngủ, mất ngủ. Khi trạng thái này kéo dài triền miên sẽ gây suy nhược cơ thể, người mẹ trở nên mệt mỏi, mất tinh thần, ăn uống kém.
Rối loạn giấc ngủ
Nhiều bà mẹ sau sinh dù rất thiếu ngủ nhưng họ lại không thể chợp mắt được cho dù con đã ngủ ngon lành. Đó cũng là một trong những dấu hiệu của stress sau sinh.
Theo nhiều chuyên gia, vấn đề rối loạn giấc ngủ ở những người mẹ bị stress sau sinh thường diễn ra từ tuần thứ 8 của em bé.
Khó tìm được sự gắn kết với con
Người mẹ nào cũng nghĩ rằng sau khi sinh, mình sẽ vô cùng yêu thương và gắn kết với con. Nhưng những căng thẳng, áp lực, đặc biệt là stress sau sinh có thể khiến mẹ trở nên xa cách, không tìm được sự kết nối với con. Nếu tình trạng này trở nên nghiêm trọng, hoặc mẹ xuất hiện những cảm xúc tiêu cực với con thì cần gặp bác sĩ tâm lý để điều trị sớm.
Rối loạn về ăn uống
Stress sau sinh có thể khiến mẹ gặp phải các rối loạn về ăn uống. Có người sẽ mất cảm giác ngon miệng, chán ăn, bỏ ăn. Nhưng cũng có những trường hợp người mẹ ăn rất nhiều so với bình thường. Sự thay đổi bất thường trong thói quen ăn uống, đi kèm tâm trạng chán nản, lo âu, mất ngủ… chính là những dấu hiệu cảnh bảo tình trạng stress sau sinh.
Có ý định tự tử
Tình trạng stress sau sinh nặng, dẫn tới trầm cảm có thể làm người mẹ xuất hiện ý định tự tử. Đây là dấu hiệu rất nguy hiểm cho thấy người mẹ cần được điều trị tâm lý khẩn cấp. Đồng thời, những người thân trong gia đình cần dành sự chú ý nhiều hơn cho mẹ để tránh những điều đáng tiếc có thể xảy ra.
Biện pháp giúp mẹ thư giãn, giảm căng thẳng và stress sau sinh
Stress sau sinh tác động tiêu cực tới sức khỏe, tâm lý và cuộc sống của người mẹ. Nếu đang có những dấu hiệu cảnh báo tình trạng stress sau sinh, mẹ nên áp dụng một số biện pháp dưới đây.
Chia sẻ với người thân
Nếu cảm thấy tâm lý căng thẳng, lo âu hoặc mệt mỏi mẹ nên tâm sự, chia sẻ những vấn đề của mình với chồng, bạn bè hoặc những người thân thiết trong gia đình. Điều này sẽ giúp cởi bỏ phần những lo âu, để tâm trạng của mẹ thoải mái, nhẹ nhàng hơn. Ngoài ra, sự quan tâm, giúp đỡ của mọi người cũng giúp mẹ dễ dàng vượt qua giai đoạn đầu nuôi con đầy bỡ ngỡ và khó khăn.
Mẹ đừng ngần ngại chia sẻ những vấn đề của mình, hãy kêu gọi sự giúp đỡ nếu thực sự cần thiết.
Thiết lập thói quen tốt cho con giúp mẹ có thời gian nghỉ ngơi
Thời gian biểu chăm sóc con dày đặc là một trong những nguyên nhân hàng đầu khiến những người mẹ không được nghỉ ngơi đầy đủ, trở nên mệt mỏi, căng thẳng và stress. Chính vì thế mẹ hãy cố gắng thiết lập cho con những thói quen tốt, cho bé ăn và ngủ vào những khung giờ nhất định. Ở những khoảng thời gian khủng hoảng của bé, mẹ có thể nhờ đến sự trợ giúp của người thân để có thời gian nghỉ ngơi, phục hồi lại sức khỏe và tinh thần.
Đừng đặt quá nhiều kỳ vọng
Đôi khi chính sự kỳ vọng quá lớn của mẹ vào con, hoặc sự kỳ vọng của mẹ vào chính bản thân mình hoặc là những kỳ vọng của mọi người xung quanh khiến mẹ trở nên áp lực, căng thẳng.
Mỗi người sẽ có những quan điểm các cách nhìn nhận khác nhau. Mẹ đừng nên tạo ra áp lực quá lớn, hãy tin vào em bé và hãy tin vào chính mình để luôn lạc quan trong suy nghĩ. Điều này sẽ giúp mẹ hạn chế được tình trạng stress sau sinh.
Dành thời gian cho bản thân
Mặc dù chăm con là việc rất quan trọng, tuy nhiên mẹ cũng không nên vì vậy mà quên đi chính mình. Hãy cố gắng dành một khoảng thời gian ngắn trong ngày khi em bé đã ngủ, hoặc nhờ người thân trông bé để mẹ có thể đọc sách, nghe nhạc hay làm một điều đơn giản nào đó mà mẹ yêu thích. Như vậy mẹ sẽ luôn tìm được khoảng cân bằng trong cuộc sống để không rơi vào trạng thái quá căng thẳng, stress.
Stress sau sinh là vấn đề rất cần được quan tâm, bởi nó không chỉ gây ảnh hưởng xấu cho mẹ, mà còn có thể dẫn tới những hệ lụy nguy hiểm nếu mẹ hành động tiêu cực trong lúc xúc động. Vì thế, cần phát hiện sớm và khắc phục kịp thời vấn đề stress sau sinh để bảo vệ tốt nhất cho cả mẹ và bé.
